Krótkofalowcy w Polsce mają przyznane następujące pasma fal ultrakrótkich:
- 50 MHz ( 6m )
- 70 MHz ( 4m )
- 144 MHz ( 2m )
- 432 MHz ( 70 cm )
- 1.2 GHz ( 23 cm )
- 2.3 GHz ( 13cm )
- 3.4 GHz ( 9 cm )
- 5.7 GHz ( 6 cm )
- 10 GHz ( 3 cm )
- pasma mikrofalowe ( powyżej 3 cm )
Krótka charakterystyka poszczególnych pasm ultrakrótkofalowych:
- Pasmo 6 metrów jest zaliczone do fal ultrakrótkich jednak w pewnych przedziałach czasu posiada właściwości fal krótkich. Zależy to głównie od aktywności słońca. W maksimum cyklu słonecznego, dzięki propagacji wystepującej w warstwie F jonosfery, pasmo to umożliwia łączności międzykontynentalne o zasiegach niekiedy wiekszych jak na pasmach krótkofalowych. Ze względu na specyficzne właściwości charakteryzujące się występowaniem pomieszanych cech pasm fal krótkich i ultrakrótkich, pasmo to jest bardzo atrakcyjne. W szczycie sezonowej aktywności od maja do sierpnia, pasmo to w czasie podwyższonej propagacji w warstwie E jonosfery umożliwia łączności na dystanse 2500 - 10000 km.
- Pasmo 2 metrów jest najcześciej wykorzystywane do lokalnych łączności emisją wąskopasmową FM, jednak właściwości tego pasma pozwalają na dalekie łączności poprzez dukty troposferyczne. Maksymalne zasięgi pomiędzy stacjami rzędu 2000 km. uzystkuje się poprzez stosowanie wieloelementowych anten kierunkowych oraz modulację jednowstęgową lub telegraficzną. Propagacja troposferyczna w paśmie 2 metrów wystepuje głównie na przełomie lato - jesień w krótkich okresach czasu i zależy głównie od warunków meteorologicznych. Praca na propagacji jonosferycznej wymaga wyposażenia stacji w urządzenia do automatycznego nadawania i odbioru szybkiej telegrafii, ponieważ obłoki zjonizowanych gazów w warstwie E jonosfery moga trwać od kilku minut do kilku godzin. Inne metody pracy dalekodystansowej w paśmie 2 metrów to odbicia od śladów meteorytów (MS), od obłoków zjonizowanego gazu powstałych na wskutek wiatru słonecznego, czy zorzy polarnej (AURORA). Wykorzystuje się również odbicia sygnału od powierzchnni księżyca, jednak ta technika pracy (zwana EME) wymaga rozbudowanych systemów antenowych z automatycznym ustalaniem pozycji horyzontalnej i wertikalnej oraz wysokich parametrów sprzętu nadawczo - odbiorczego. Ostatnim sposobem pracy w pasmie dwumetrowym jest praca poprzez retranslatory naziemne oraz kosmiczne.
- Pasmo 70 centymetrów posiada własciwości zbliżone do pasma dwumetrowego. W paśmie tym występuje większe rozproszenie fali na terenach zabudowanych lub na przeszkodach terenowych co czyni je wygodnym do stosowania w łącznościach lokalnych, jednak w niektórych przypadkach fale tego zakresu mogą zarówno przenikać do wnetrza budymków albo być całkowicie wytłumione poprzez liczne interferencje. Pozytywną cechą tego pasma jest mniejszy poziom odbieranych zakłóceń w porównaniu do pasma dwumetrowego. Propagacja troposferyczna w paśmie siedemdziesięciu centymetrów wystepuje znacznie cześciej niż na 2 metrach, jednak dalekie zasięgi osiąga się tylko przy dużej inwersji temperatury. Dużym plusem tego pasma w stosunku do pasma 2 metrów jest możliwość budowy małogabarytowych wieloelementowych układów antenowych o dużym zysku energetycznym. Jest to równiez duże ułatwienie dla operatora stacji przy konstruowaniu ruchomych zestawów anten do łaczności ziemia - księżyc - ziemia (EME) lub łączności poprzez retranslatory umieszczone na satelitach amatorskich.
- Pasmo 23 centymetrów jest pasmem wykorzystywanym głównie w Amatorskiej Służbie Satelitarnej. Pasmo to również doskonale nadaje się do pracy emisjami cyfrowymi, w tym coraz bardziej popularna emisją D-STAR oraz szybką telewizją amatorską (ATV). Oczywiście można pracować w tym paśmie modulacją CW i SSB oraz wąskopasmową modulacją FM nieraz na znaczne odległości podczas sprzyjających warunków propagacyjnych. W paśmie tym pracują również retlanslatory (przemienniki). Budowa anten kierunkowych na to pasmo wymaga dużej dokładności wymiarów ich elementów.
Krótkofalowcy pracujący w pasmach fal ultrakrótkich dzielą się w zasadzie na na dwie główne kategorie. Do pierwszej zaliczają się krótkofalowcy wykorzystujący łączność ultrakrótkofalową jako lokalną łączność, umożliwiajacą wymianę pomocniczych informacji podczas pracy wyczynowej na falach krótkich.
Druga kategorię stanowią krótkofalowcy, którzy poprzez rozbudowane systemy antenowe oraz sprzęt o doskonałych parametrach nadawczo - odbiorczych, prowadzą dalekosiężną pracę wyczynową za pomocą technik łączności takich jak: EME, AURORA, MS i innych.
W praktyce nowo licencjonowani nadawcy rozpoczynają przygodę z krótkofalarstwem od wyjścia w eter na paśmie dwumetrowym. Obecnie nie ma większego problemu z uzyskaniem czy kupnem taniego urządzenia pracującego zarówno w paśmie dwóch merów jak i siedemdziesięciu centymetrów wąskopasmową emisją FM. W obu tych pasmach pracuje wiele krajowych i zagranicznych przemienników ( nieraz połaczonych ze sobą łączami internetowymi ) dzięki którym nie trzeba stosować rozbudowanych systemów antenowych aby uzyskać dalsze zasięgi pracy na popularnym FM-e. Jednak coraz większa cisza panująca na tak kiedyś uczęszczanych kanałach simpleksowych oraz pozostałej części pasma dwumetrowego prowadzi do następujących wniosków; niektórzy nadawcy są przekonani że w krótkofalarstwie nie istnieją inne pasma, emisje i częstotliwości oprócz kilku lokalnych przemienników FM. Zupełnym nonsensem jest prowadzenie długiej lokalnej łączności na przemienniku mocą rzędu 50 watów, jeżeli nadawców dzieli parę kilometrów. Pamiętajmy że przemienniki w swoich założeniach mają ułatwić pracę ze stacjami ruchomymi i przenośnymi oraz służyć w stytuacjach kryzysowych i wypadkach zagrożenia życia lub zdrowia ludzkiego. W dzisiejszych czasach trudno jest wyobrazić sobie człowieka bez telefonu komórkowego. Jednak ten cud techniki XXI wieku w pewnych okolicznościach może zawieść i wtedy krótkofalowcy są zobowiązani szybko i sprawnie sprowadzić pomoc poprzez środki i możliwości, jakie daje nam nasze hobby. Napisane na naszych Świadectwach Uzdolnienia słowa "Służba Radiokomunikacyjna Amatorska" do czegoś zobowiązują. Tylko czy wszyscy o tym pamiętamy ?
|
