W czasopiśmie "Radioelektronik" numer 4-5 z roku 1982 ukazał się opis budowy transceivera "Bartek" autorstwa Andrzeja SP5AHT wzorowanego na popularnym wówczas na zachodzie Europy transceiverze "Atlas". Płytki do transceivera "Bartek" oraz transceivera SP5WW można było kupić w formie wysyłkowej u kilku tzw. "prywaciarzy" zamieszczajacych ogłoszenia w "Radioelektroniku" ponieważ zdobycie lub kupienie laminatu do obwodów drukowanych w epoce PRL-u w sklepach RTV przez ucznia szkoły podstawowej graniczyło z cudem.
Dużym plusem konstrukcji "Bartka" była prostota oraz dostępność na rynku praktycznie wszystkich podzespołów (w tym filtru kwarcowego PP9-A2-2R z ogłoszenia lub giełdy). Na "Bartku" oraz jego licznych klonach "bartkopodobnych" pracowała w latach osiemdziesiątych znaczna większość polskich krótkofalowców nie mająca dostępu do bajecznie na tamte czasy drogich urządzeń fabrycznych. Osobiście w końcówce lat osiemdziesiątych posiadałem wykonane metodą sitodruku płytki zarówno do "Bartka" jak i do "SP5WW" jednak nigdy nie ukończyłem budowy tych urządzeń.
Jednak po latach na prośbę mojego serdecznego kolegi krótkofalowca po raz kolejny zmierzyłem się z konstrukcją zaprojektowaną przez Andrzeja SP5AHT - transceiverem "Antek".
Transceiver układowo (blokowo) jest zbliżony do "Bartka", zmiany dotyczą głównie nowocześniejszych elementów, fabrycznych obwodów LC (7x7) oraz filtru kwarcowego. W miejsce układów scalonych UL1242 konstruktor zastosował popularne NE612/SA612. Filtr kwarcowy jest wykonany w układzie drabinkowym. "Bartek" posiadał czterokwarcowy filtr McCoya który trzeba było wykonać własnoręcznie lub zastąpić fabrycznym filtrem produkcji "Omig".
Transceivery postanowiłem zbudować w wersji uwzględniającej dodatkowe bloki, również dostępne w formie wysyłkowej. Osobiście wykonałem jedynie brakujący blok automatyki układu ARW działajacy po stronie m.cz.
Blok automatyki mojej konstrukcji.
![](https://img.webme.com/pic/s/sp8kbn/antekc.bmp)
Wstępny montaż transceiverów. Pod przełącznikami widocznymi na zdjęciu zmieści się płytka dodatkowego kompresora dynamiki mikrofonu.
![](https://img.webme.com/pic/s/sp8kbn/anteka.bmp)
Widoczny blok dodatkowego wzmacniacza mocy nadajnika wraz z toroidalnym transformatorem zasilającym oraz skala cyfrowa.
![](https://img.webme.com/pic/s/sp8kbn/antekb.bmp)
Transceiver w ostatniej fazie budowy - przygotowanie do krosowania połączeń.
![](https://img.webme.com/pic/s/sp8kbn/dscf5020.jpg)
Transceiver po zakończonej budowie.
Wnioski z budowy:
Płytka drukowana jest fatalnie zaprojektowana, potrzebne są liczne poprawki i zmiany miejsca prowadzenia połączeń oraz dodatkowe masy. Nigdy też nie udało mi się uzyskać poprawnie pracującego stopnia mocy nadajnika w oryginalnym układzie na IRF520. Problem rozwiązałem wymieniając tranzystor na 2SC2075 i wprowadzając zmiany w układzie stopnia końcowego nadajnika - po nich uzyskałem 2 waty mocy w.cz. przy dobrej modulacji SSB. Problemem jest też płynący generator VFO i brak regulacji poziomów sygnałów zarówno VFO jak i BFO na wejściach układów NE612.
Nie polecam budowy tego transceivera młodym, nie zaawansowanym konstruktorom oraz początkującym miłośnikom urzadzeń krótkofalarskich - chyba że chodzi o wykonanie jedynie cześci odbiorczej TRX-a.
Natomiasty gorąco polecam urządzenie "bartkopodobne" zaprojektowane przez kolegę Wojciecha SP4SKV o nazwie "Kacper".
Bezpośredni link do strony Wojtka : www.trxkacper.republika.pl
Dla mnie wzorem układu do samodzielnego wykonania przez początkujacego młodego krótkofalowca był transceiver homodynowy autorstwa hm. Andrzeja Pelczara SP9ADU. Broszurka autorstwa SP9ADU która ukazała się w latach osiemdziesiątych, tłumaczyła przejrzyście, krok po kroku pracę poszczególnych stopni urządzenia, sposób wykonania oraz możliwości rozbudowy o dalsze bloki funkcjonalne. Układ zrealizowany był przy użyciu ogólnie dostępnych podzespołów i pracował bez żmudnych poprawek. Ukłony dla pana Andrzeja SP9ADU za jego wieloletnią społeczną pracę i propagowanie naszego hobby.
Darek SP8RHT
|