Klub Łączności Ligi Obrony Kraju SP8KBN w Krośnie, 38 - 400 Krosno ul. Tysiąclecia 18, kontakt: sp8kbn(at)op.pl, częstotliwość klubowa - przemiennik SR8KN 438.925 MHz CTCSS 103.5 Hz, simplex 145.500 MHz & 145 525 MHz, klub należy do oddziału terenowego OT18 Polskiego Związku Krótkofalowców w Rzeszowie, nasza strona na fejsie: www.facebook.com/sp8kbn
   
 
  Przestrajamy nadajnik radiotelefonu 3001
Częstotliwości rezonatorów kwarcowych nadajnika są podane w zakładce "co musimy zrobić najpierw". Nie podaję częstotliwości rezonatorów owertonowych 9 MHz  ( z pasma 27 MHz ) ponieważ do obliczenia ich częstotliwości wystarczy umiejętność obsługi kalkulatora. ( dzielimy częstotliwość pracy nadajnika przez 16 i mamy potrzebny wynik )




Aby załączyć nadajnik naturalnie musimy mieć mikrotelefon lub mikrofon. Wyprowadzenia gniazda mikrofonu to od lewej strony: wejście mikrofonu, wyjście wzmacniacza mcz na słuchawkę, masa radiotelefonu, - 24 wolty, cewka przekaźnika nadawanie/odbiór.
WAŻNE: aby załączyc nadajnik podajemy na cewkę przekaźnika -24 V a nie zwieramy jej do masy.



Widok nadajnika z góry.



Rezonator kwarcowy nadajnika pracujący na pozycji pierwszej przełącznika kanałów znajduje się z prawej strony bloku generatora nadajnika od strony płyty czołowej radiotelefonu. Blok generatora nadajnika nie wymaga wstępnego strojenia. Rezonatory kwarcowe zarówno 8 MHz jak i 9 MHz powinny pracowac bez problemu po zalutowaniu w płytkę.
 WAŻNE: zawsze lutujmy wyprowadzenia rezonatorów w obudowie HC49U
Po załaczeniu nadajnika możemy ustawić częstotliwości poszczególnych kanałów rdzeniami ferrytowymi w cewkach na płytce generatora używając częstościomierza. Jednak wygodniej jest zrobić tą operację po całkowitym zestrojeniu nadajnika za pomocą zestawu pomiarowego umożliwiającego zdudnianie częstotliwości ustawianej oraz wzorcowej, lub w ostateczności innego radiotelefonu. Zakres przestrajania i regulacji jest dosyć duży i nie powinniśmy mieć żadnego problemu z zestrojeniem się na środek danego kanału.
WAŻNE: Operację strojenia nadajnika radiotelefonu realizujmy na środku zakresu pracy radiotelefonu. ( czyli 145.300 MHz ) Unikniemy w ten sposób różnych poziomów mocy wyjściowej na skrajnych zakresach pracy radiotelefonu.

Następnym blokiem który musimy poprawnie zestroić jest blok modulatora i pierwszego potrajacza częstotliwości. W tym celu załaczamy nadajnik radiotelefonu.
WAŻNE: Dla  kontroli możemy uruchomić przenośny radiotelefon z anteną helikalną który stawiamy obok i załączamy na kanał na który stroimy radiotelefon. Sygnał ze strojonych bloków radiotelefonu będzie dostatecznie mocny aby prawidłowo wybrać poprawną częstotliwość strojonych obwodów.



Pierwszy obwód to modulator. Od jego zestrojenia zależy jakość naszej wąskopasmowej modulacji częstotliwości.
Obwód modulatora stroimy zgrubnie po dołączeniu równolegle do cewki kondensatora ceramicznego 15 pF
WAŻNE: W pewnych wykonaniach bloku modulatora nie dołączamy kondensatora do obwodu modulatora. Wskazówką jest zanik dewiacji po dołaczeniu kondensatora i załączeniu nadajnika.








Nastepnie dołaczamy dodatkową pojemność 5.6 pF do następnego obwodu jakim jest separator i stroimy obwód.





Strojenie obwodu pierwszego potrajacza częstotliwości dokonujemy po dolutowaniu ( jak na zdjęciu ) dwóch kondensatorów ceramicznych 5.6 pF



Aby uzyskać prawidłowy sygnał wyjściowy bloku modulatora / pierwszego potrajacza, jeszcze raz stroimy dokładnie wszystkie obwody rozpoczynając od obwodu modulatora. Sondę w.cz zapinamy na wyjście bloku. Gdy nie dysponujemy zestawem pomiarowym z możliwością pomiaru dewiacji to dużym ułatwieniem jest przenośny radiotelefon na którym możemy odsłuchać sygnał strojonego nadajnika. Doprowadzając do sprzęgnięcia się z mikrofonem strojonego radiotelefonu możemy dokładnie zestroić obwód modulatora na najsilniejsze "sprzężenie".

Następnie przechodzimy do bloku wzmacniaczy. W bloku tym znajduje się drugi potrajacz częstotliwosci, podwajacz częstotliwości oraz dwa wzmacniacze. Pierwszy i drugi wzmacniacz jest objęty pętlą regulacyjną URM nadajnika. ( układu regulacji mocy )





Aby poprawnie zestroić blok wzmacniaczy musimy mieć napięcie - 24 V na punkcie 4 bloku. Brak tego napięcia świadczy o ustawieniu minimalnego poziomu mocy potencjometrem znajdującym się na płytce wzmacniacza mocy nadajnika lub uszkodzeniu układu URM. Niekiedy również winę za brak tego napięcia ponoszą brudne lub wypalone styki przekaźnika nadawanie / odbiór.
WAŻNE: Napięcie - 24 V możemy tymczasowo podać z bloku wzmacniacza mocy. W ym celu odpinamy przewód z punktu 4 bloku drivera i łaczymy to wyprowadzenie z punktem 5 bloku wzmacniacza mocy krótkim odcinkiem przewodu.



Następnie dolutowujemy jak na zdjęciu dwa kondensatory ceramiczne 4.7 pF (  w innych wykonaniach bloku trzeba dać 5.6 pF ) i stroimy zgrubnie obwód drugiego potrajacza.



Gdy mamy zestrojony potrajacz przechodzimy do podwajacza częstotliwosci. Na wyjściu podwajacza uzyskujemy już częstotliwość pracy radiotelefonu.





W obwodach podwajacza również musimy zalutować dodatkowe dwie pojemności 4.7 pF ( jak na zdjęciu powyżej )




Podwajacz częstotliwości stroimy najpierw zgrubnie a następnie zapinamy się w obwód kolektora tranzystora podwajacza.



Dobrze jest skorygować ustawienie wszystkich rdzeni ferrytowych w cewkach po operacji strojenia podwajacza.
Następną operacją będzie odłączenie przewodu koncentrycznego łaczącego blok wzmacniaczy z blokiem stopnia mocy. Wyjście bloku wzmacniaczy ( znajduje się w punkcie oznaczonym cyfrą 2 ) zapinamy na sztuczne obciążenie 50 om i strojąc obwody wzmacniaczy obserwujemy czy na mierniku pokaże się moc w.cz. Przy prawidłowo zestrojonym bloku powinniśmy otrzymać minimum 0.5 W mocy na 50 omach obciążenia. Przed operacją strojenia wzmacniaczy musimy zalutowac jak na zdjęciu kondensatory ceramiczne 4.7 pF w obwodach rezonansowych wzmacniaczy






Wyjście bloku powielaczy / wzmacniaczy / drivera znajduje sięw tym punkcie.



W wielu wypadkach moc na wyjściu bloku uzyskamy dopiero po dokładnym zestrojeniu obwodów wzmacniaczy. Obwody te stroją się dosyć ostro z wyjątkiem ostatniego obwodu wyjściowego bloku wzmacniaczy. Przyczyną braku mocy może być też uszkodzony rezystor łączący bazę tranzystora drivera 2N3866 lub BFY90 z masą układu. ( stopień pracuje w klasie C ) Rezystor ten znajduje sie w środku ekranującego kubeczka i ma wartość 47 om. Po otrzymaniu poprawnego wskazania mocy jeszcze raz delikatnie dostrajamy wszystkie obwody rozpoczynając od kolektora tranzystora podwajacza częstotliwości.



Kolektor pierwszego wzmacniacza. Podwajacz częstotliwości znajdujacy się wcześniej ma równiez wyprowadzony kolektor na obudowie tranzystora ( 2N2369 ) Strojąc dokładnie mierzymy jednak poziomy sygnałów w bazach następnych stopni a nigdy w kolektorach stopni które właśnie stroimy.



Gdy uzyskamy moc w stopniu drivera to odpinamy miernik mocy, przywracamy połaczenie pomiędzy płytką drivera a blokiem wzmacniacza mocy i zapinamy sztuczne obciązenie do gniazda antenowego radiotelefonu. Przed ta operacją musimy jednak dokonac zmian na płytce wzmacniacza mocy nadajnika. Pierwsza zmian polega na zalutowaniu kondensatorów ceramicznych 4,7 pF i 10 pF na wejściu wzmacniacza mocy tak jak na zdjęciu.







Nastepnie wylutowujemy kondensator 18 pF i na jego miejsce montujemy kondensator 22 pF. Po tej operacji przygotowujemy sobie przyrząd do strojenia trymerów powietrznych bloku wzmacniaczy. Najlepsza do tego celu jest płyka z laminatu obustronnie zeszlifowana na końcu.



Przy tranzystorze mocy 2N3632 nie występują widoczne na zdjęciu kondensatory odsprzęgające. W wypadku tranzystora KT907 mającego emiter połaczonty z obudową ( śrubką ) kondensatory te są niezbędne do poprawnej pracy stopnia mocy.




Zapinamy obciążenie i załączamy nadajnik.
WAŻNE: Nadajnik załaczamy na kanale na którym aktualnie nikt nie pracuje.



Podczas strojenia musimy bardzo uważać, aby nie doprowadzić do zwarcia pomiędzy statorem a rotorem trymerów bo uszkodzimy w ten sposób tranzystor stopnia sterującego 2N3553 lub BFY90. Następnie stroimy obwody kolektora wzmacniacza mocy. Tu z kolei musimy uważac aby się nie sparzyć przypadkowo dotykając strojone trymery oraz cewki.



Strojenie bloku stopnia końcowego nadajnika zawsze dokonujemy przy potencjometrze układu URM ustawionym na maksimum mocy.



Gdy nie mamy mocy rzędu 10 watów na wyjściu nadajnika przyczyn tego stanu rzeczy może byc kilka. Warto najpierw zmierzyć rezystor emitera tranzystora mocy.



Uszkodzony układ URM może też nie dawać pełnego napięcia regulacyjnego na punkt 4 bloku powielaczy / wzmacniaczy / drivera. wtedy musimy go naprawić. Uszkodzeniu zazwyczaj ulega tranzystror BC107 lub diody.




Wyjście układu regulacji mocy znajduje się w punkcie 4 bloku wzacniacza mocy. Na punkt 5 przychodzi napięcie z przekaźnika nadawanie / odbiór.



Po poprawnym zestrojeniu bloku wzmacniacza mocy przystępujemy do ustawienia potencjometrów regulacyjnych bloku wzmacniacza mikrofonowego.



 
Potencjometrem R10 ustawiamy czułość wzmacniacza mikrofonowego. ( nie jest wskazane ustawianie maksymalnej czułości mikrofonu aby nasz korespondent nie słyszał róznych dziwnych odgłosów naszego otoczenia, zupełnie nieprzydatnych przy prowadzeniu łączności radiotelefonicznej )

Nastepnie ustawiamy dewiację częstotliwości nadajnika ( nie modulację, uff cięzko jest to czasem wytłumaczyć ) potencjometrem R20.



WAŻNE: jeżeli nie dysponujemy miernikiem dewiacji to lepiej jest nie ruszać ustawień tego potencjometru.

Na koniec możemy powymieniać uszkodzone diody LED aby w przyszłości ustrzec się przed przypadkowym załączeniem nadajnika.



Zastosowanie rezonatorów kwarcowych 9 MHz zamiast 8 MHz wymusza zmianę sposobu powielania częstotliwości z 18 razy na 16 razy. ( 3 x 3 x 2 na 2 x 4 x 2 ) W tym przypadku pierwszy potrajacz stroimy na  18 MHz zamiast na 24 MHz odpowiednio zwiększając dodane pojemnosci. W drugim potrajaczu uzyskujemy częstotliwośc rzedu 72 MHz. z zastosowaniem obydwóch typów rezonatorów. Pamiętajmy przy tym o poprawnym dostrojeniu obwodów modulatora i separatora do częstotliwości 9 MHz zamiast 8 MHz ( nie powinno być z tym problemu bez zmian w układzie )

Poprawnie zestrojony nadajnik radiotelefonu nie powinien emitowac zakłóceń oraz częstotliwości pasożytniczych. Z wieloletniej praktyki zauważyłem jednak że w niektórych egzemplarzach radiotelefonu praca nadajnika z obniżoną mocą za pomocą potencjometru regulacyjnego układu URM powoduje wzbudzanie się nadajnika. Zjawisko to objawia sie szumem lub innymi efektami akustycznymi w głośniku radiotelefonu przy załączonym nadawaniu. Czasem pomaga umiejętne niewielkie rozstrojenie obwodów bloku wzmacniaczy.

WAŻNE: Przy zestrojeniu bloków nadajnika na niewłaściwe częstotliwości powielania lub inne harmoniczne rezonatorów kwarcowych otrzymujemy moc nawet w wypadku wybrania przełącznikiem kanałów pozycji na której nie ma rezonatora kwarcowego. W tym wypadku musimy całą operację strojenia nadajnika powtórzyć od początku.
Krośnieńska Krótkofalarska Sieć Ratunkowa
 
https://kksr.pl/
www.facebook.com/sp8kbn
 
KKSR Krosno na facebook
 
https://www.facebook.com/kksrpl/
Propagacja w zakresach UHF i VHF
 
VHF Aurora :Status
144 MHz Es in EU :Status
70 MHz Es in EU :Status
50 MHz Es in EU :Status
144 MHz Es in NA :Status
From The DXrobot
Today's MUF & Es :Status
From MMMonVHF
Obsada operatorska klubu SP8KBN
 
Kierownik Klubu
Dariusz SP8RHT

Operator Odpowiedzialny
Mariusz SP8JRD

Operator Odpowiedzialny
Jacek SP8TJC

Członkowie Klubu
Andrzej SP8DOG
Fred SP8ABC
Wojciech SQ8W
Mateusz SQ8RKR
Mateusz SQ8M
Wojciech SP8PID
Piotr SQ8TKT
Stanisław SP8BVG
Grzegorz SP8DBO
Zbigniew SP8FHM
Marek SP8GII
Andrzej SP8OBW
Piotr SP8OOE
Andrzej SP8SIR
Piotr SP8SRB
Zbigniew SP8SRG
Tadeusz SP8XGE
Stanisław SP8XGF
Rafał SQ8RFV
Wacław SQ8RRA
Sebastian SP8SMA
Janusz SQ8RFU
Członkowie honorowi klubu SP8KBN
 
Adam SP8ALS
Marek SP8BVN/SN8T

S.K.
Jan SQ8AMF
Stanisław SP8SRC
Marian SP8VD
Bogdan SP8ALC
Władysław SP8IQB
Wojciech SP8OOL
Konrad SP8RHX
 
205677 odwiedzający
Copyright © Klub Łączności LOK SP8KBN Krosno 2011-2024 Ta strona internetowa została utworzona bezpłatnie pod adresem Stronygratis.pl. Czy chcesz też mieć własną stronę internetową?
Darmowa rejestracja